Lucas Versantvoort / 25 februari
2015
A Most Violent Year is a crime drama injected with a hearty dose of
moral ambiguity. The film’s sole interest is exploring the conflict between
walking the easy (but wrong) path and the straight and narrow path and where
these two intertwine. It’s not for nothing the film takes place in New York in
’81, which apparently was the city’s most violent year.
Abel Morales (not the
most subtly symbolic name) is a businessman running an oil company. He tries to
purchase an important piece of land from some Jews, land that will give him a
considerable financial advantage over his competitors. He pays about half in
advance and promises to pay the rest in a month. However, soon after, some of
his drivers start being attacked and having their trucks stolen. Abel realizes
one or more of his mobbed up competitors are putting the screws on him and trying
to run him out. Not only that, but the local assistant district attorney also
announces he’ll dig into his company’s history to find any indication of
wrongdoing. It all gets worse and Abel finds his morals tested more and more. Nevertheless,
he constantly strives to resolve any problem in the most righteous way
possible.
When the guy’s last
name is Morales, it’s obviously referencing the film’s moral ambiguity. So
naturally you start to wonder whether Abel is a reference to Cain and Abel. The
key thing is that Cain owned land and built cities, while Abel wandered, owning
nothing. By that reasoning, it’s interesting to note the film’s central
conflict centers around Abel’s decision to buy land, precisely what doesn’t
define the classic Abel. Consequently, the Cains of the world attack him. Because
Abel isn’t traditionally used to owning land, he’s out of his element and finds
his morality tested.
The film’s title is
wonderfully suggestive, precisely because there really isn’t a lot of violence
in it. It takes me back to PTA’s There Will Be Blood which of course featured
pretty much no blood. A Most Violent Year does have violence, but it’s framed
by the fancy lifestyle enjoyed by Abel and his competitors as contrasted with
the people who work for him. Even the use of the word ‘most’ in the title is
wonderful, because it’s a fancy word, symbolizing Abel’s desire to remain
‘clean’ in an inherently ‘dirty’ world.
The real highlight is
Abel’s struggle to do precisely that. Even when his workers are abused, he
refuses to provide them with handguns, sensing it would only escalate matters.
No, Abel seeks to run a normal business no matter the cost. Everything proceeds
to what appears to be an anticlimax, but is actually a wonderfully ambiguous
ending. As the credits roll meanderingly, you’re left pondering whether or not
Abel did indeed walk the ‘right path’ or if he was desperately trying to
rationalize everything, being too afraid to face the possibility of being
guilty of wrongdoing. It’s not a typical crime thriller, but definitely for
those of us who can handle morally grey areas and unresolved questions.
Dutch version
A Most Violent Year is een
misdaaddrama met een flinke dosis moraliteit. Centraal thema van de film is de
interne morele strijd tussen het foute, makkelijk te bewandelen pad en het
‘correcte’ moeilijke pad. De film speelt zich niet voor niets af in New York in
1981 wat statistisch gezien het gewelddadigste jaar van de stad zou zijn
geweest.
Abel
Morales (niet de meest subtiele symbolische naam) runt een oliebedrijf. Hij
sluit een deal om een stuk grond aan de East River op te kopen dat hem
uiteindelijk veel geld zal opleveren. Hij betaalt veertig procent vooraf en
belooft de rest binnen een maand te betalen. Veel van zijn chauffeurs worden
echter overvallen en hun trucks gestolen. Abel beseft dat één of meerdere
concurrenten de druk aan het opvoeren zijn en hem proberen weg te jagen. Daar
komt ook nog bij dat de assistent-openbaar aanklager een aanklacht tegen hem
zal indienen en zijn bedrijfsgeschiedenis grondig zal doorspitten. De situatie
verslechtert en Abel’s moraal wordt constant op de proef gesteld. Hij blijft constant
zoeken naar de ‘beste,’ ‘legitieme’ manier om zijn problemen op te lossen,
hoewel dit steeds lastiger blijkt.
Als
de achternaam Morales een duidelijke verwijzing is naar Abel’s innerlijke
morele strijd, dan ga je je natuurlijk afvragen of Abel een verwijzing is naar
Kaïn en Abel. Een kenmerkend verschil tussen de twee is dat Kaïn land bezat en
steden stichtte, terwijl Abel de rondzwervende natuurmens was. Het is vanuit
dit perspectief interessant dat het conflict van de film zich centreert rond
Abel’s besluit om grond op te kopen, precies het tegenovergestelde wat de bijbelse
Abel zou doen. Vervolgens vallen zijn concurrenten, de Kaïns, hem aan. Abel’s
moraal verschilt van die van zijn concurrenten. Hij voelt zich niet in zijn
element nu hij verleid wordt om daden te overwegen die hij afstotelijk vindt.
A Most Violent
Year is een geweldige titel, omdat de echte hoeveelheid geweld relatief (anno
nu in ieder geval) klein is. Het doet denken aan P.T. Anderson’s There Will Be
Blood waar ook bijna geen bloed in voorkomt. A Most Violent Year bevat
inderdaad geweld, maar het wordt ingelijst door de chique sfeer die veel scènes
uitstralen. Zelfs het gebruik van het woord ‘most’ in de titel is geweldig,
omdat het chique taalgebruik is wat contrasteert met de gewelddadige inhoud.
Het symboliseert hoe Abel fatsoenlijk wil blijven in een wereld die dat allesbehalve
is.
Het echte
hoogtepunt van de film is hoe Abel zich een weg baant door dit morele
mijnenveld. Zelfs wanneer zijn werknemers fysiek mishandeld worden, weigert hij
om ze bijvoorbeeld van wapens te voorzien, want dat zou de hele situatie alleen
maar doen escaleren. Nee, Abel wil koste wat het kost een fatsoenlijk bedrijf
runnen. Alles escaleert natuurlijk en het einde lijkt een anticlimax, maar is juist
mooi dubbelzinnig. Je wordt perfect overspoeld met vragen als: heeft Abel het
‘meest rechte’ pad bewandeld? Probeert hij zichzelf eigenlijk niet wanhopig te
overtuigen dat hij ‘het juiste’ heeft gedaan terwijl dit misschien allesbehalve
waar is? Een aan te raden film voor mensen die op zoek zijn naar een subtiele
variant op ouderwetse maffiathrillers.
No comments:
Post a Comment